11 Ocak 2014 Cumartesi

Derleme - Derleyiciler



''Derleme; halk arasında yaşayan, kulaktan kulağa, kuşaktan kuşağa aktarılarak varlıklarını sürdüren müzik eserlerinin kaynak kişiden ya da kişilerden ses kaydı veya görüntü kaydı ile tespit edilmesi, notaya alınarak kaybolmalarının önlenmesidir. 

Türkiye'de Cumhuriyetin kurulmasından sonra benimsenen müzik politikası, halk ezgilerini, yaratılacak yeni Türk müziğinin ana kaynaklarından biri olarak kabul ediyor ve bunların notalarının tespit edilip arşivlendikten sonra, müzikologların, halk bilimcilerinin ve bestecilerin incelemesine ve sunulmasına öncelik tanıyordu.

Bu amaçla önce müzik öğretmenlerinden, bulundukları yörenin melodilerini notaya alıp, o dönemin tek konservatuarı olan İstanbul Belediye Konservatuarı'na (bugün İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuarı) göndermeleri istendi. Bir yıl içinde konservatuara ancak yüz dolayında halk ezgisi notasının ulaşması, bunların da güvenilir olmaktan uzak bulunması üzerine, yerinde tespit yöntemi uygulandı.

            Temmuz 1926'da konservatuarın öğretim üyelerinden bir gurup bazı illere geziye çıktı. Bu gezi çok verimli geçince 4 yıl boyunca bir dolu ilin melodileri notaya alındı. Bir süre kesintiye uğrayan çalışmalar, 1937’de yeni kurulan Ankara Devlet Konservatuarı tarafından tekrar başlatıldı ve 1952’ye kadar her yıl düzenlendi. Bu gezilerin sonucunda, yaklaşık on bin melodi notaya alınarak arşivlendi. 1964'de kurulan T.R.T. kurumu da derleme gezilerine devam etti. Bütün bu birikime, bireysel derlemelerde eklendi. Günümüzde de süren bireysel katkılarla Türk Halk müziği repertuarı genişlemektedir.

            Muzaffer SARISÖZEN, Nida TÜFEKÇİ, Özay GÖNLÜM, , Ali Ekber ÇİÇEK, Ümit TOKCAN, Rıfat BALABAN, Sadi Yaver ATAMAN, Yücel PAŞMAKÇI, Talip ÖZKAN, Mehmet ÖZBEK, Hale GÜR, Bircan PULLUKÇUOĞLU, Musa EROĞLU vb. önemli derleyicilerdendir.''
   
           
        





 Bu video, lise müzik dersi müfredatında yer alan ''Derleyicilerin Türk Halk Müziğine Katkıları'' konusu için müzik dersi materyali olarak hazırlanmıştır. Sunumda Yücel Paşmakçı'nın derlemesi olan ''HAVADA DURNA SESİ GELİR GANEDİ GIRMA'' adlı Kütahya türküsü kullanılmıştır. Türküyü Talip Özkan yorumluyor.

Kaynak: 

http://alkislarlayasiyorum.com/icerik/90945/talip-ozkan-havada-turna-sesi-gelir-eski-versiyon

 http://www.bilgiadres.com/halk-muziginde-derleme-nedir/

 http://www.turkuler.com/thm/derleme.asp

 



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder